De nieuwe mobiliteitsstrategie is een 82 initiatieven tellend actieplan voor de komende vier jaar. Het plan moet de basis vormen voor de groene en digitale transformatie van het EU-vervoerssysteem en dit veerkrachtiger maken tegen toekomstige crises. Zoals vermeld in de Europese Green Deal moet dit leiden tot 90 procent minder uitstoot van broeikasgassen tegen 2050.
In het plan staat onder meer dat er tegen 2030 tenminste 30 miljoen nul emissie auto’s op de weg moeten zijn, 100 steden klimaatneutraal en dat vooraf geboekte collectieve reizen onder de 500 kilometer klimaatneutraal moeten zijn. Verder staan emissieloze schepen en vliegtuigen op het lijstje. Ook CO2-beprijzing, betere prikkels voor gebruikers om te kiezen voor schoon vervoer worden genoemd.
Ambities
Voor het spoor is de ambitie een verdubbeling van het aantal reisbewegingen per hoge snelheidstrein tegen 2030. In 2050 staat een verdubbeling van het spoorgoederenverkeer op de agenda en een volledig operationeel multimodaal Trans-Europees Transport netwerk (TEN-T) voor duurzaam en slim transport met hogesnelheidsverbindingen. Tegen die tijd zou het verkeer per hogesnelheidstrein verdrievoudigd moeten zijn ten opzichte van de situatie in 2015.
Tekst loopt door onder de foto.
Om deze ambities waar te maken is volgens het plan een kwalitatief hoogstaand netwerk van hoge snelheidslijnen nodig voor de korte afstanden binnen Europa. En goede aansluitingen met schone luchtvaart voor de lange afstanden. De Commissie zegt te gaan werken aan de voorwaarden om reizigers tegen 2030 een Co2-neutrale keuze te bieden voor reizen tot 500 kilometer binnen de EU. In 2021-2022 wordt hiervoor de relevante EU wet- en regelgeving aangepast. Afhankelijk van de ruimte die de mededingingswetgeving biedt, zouden luchtvaartmaatschappijen meer multimodale tickets moeten verkopen.
Year of Rail
Verder biedt het Europese Jaar van het Spoor 2021 volgens de Commissie uitstekende mogelijkheden voor lidstaten en de spoorsector om trans-Europese verbindingen een boost te geven. De implementatie van het Vierde Spoorwegpakket en daarmee het openstellen van de spoormarkt maakt dat spoorvervoerders beter kunnen inspelen op de wensen van de markt. De geharmoniseerde Europa-brede certificering van voertuigen zorgt ook voor een kostenbesparing voor grensoverschrijdende treinen. Daarnaast zou de voltooing van het TEN-T netwerk,
inclusief de hogesnelheidslijnen, zorgen voor betere verbindingen op de belangrijkste corridors.
Ook het verbeteren van de bewustwording van reizigers over hun rechten en het ongekleurd doorgeven van reisinformatie, inclusief het aanbieden van tickets, zal de trein aantrekkelijker maken voor reizigers. In 2021 gaat de Commissie een actieplan voorstellen om lange afstand- en grensoverschrijdende treinreizen te stimuleren. Dit plan gaat zich richten op de inspanningen van lidstaten om de belangrijkste verbindingen tussen steden te verbeteren. Dit door kortere reistijden, beter capaciteitsmanagement, coördinatie van dienstregelingen, pools voor rollend materieel en infrastructurele verbeteringen voor nieuwe treinverbindingen, inclusief nachttreinen.
Vijftien pilots
Platforms of andere organisatiestructuren voor dit doel zouden open moeten staan voor alle Europese lidstaten. Pilots voor nieuwe lijnen moeten met alle betrokkenen worden ondersteund en een combinatie van publieke- en open access diensten zou moeten getest worden in verschillende modellen voor nieuwe verbindingen. Het doel hierbij is om tegen 2030 vijftien pilots te doen. Tenslotte moet het kopen en gebruiken van grensoverschrijdende treintickets makkelijker worden. Daarom start de Commissie in 2021 met een wetsvoorstel om innovative en flexibele tickets voor gecombineerde modaliteiten mogelijk te maken.
Tekst loopt door onder de foto.
Voor spoorgoederenvervoer valt in de Green Deal te lezen dat 75 procent van het binnenlandse vrachtvervoer dat nu over de weg gaat, naar het spoor en de binnenvaart verplaatst moet worden. Tot nu toe is er vooral sprake van een daling van het aandeel van het spoor in het goederenvervoer over land. Waar dit in 2011 nog 18,3 procent was. Lag het aandeel spoor in 2018 op 17,9 procent.
TEN-T
Onder meer het herzien van de Staatssteunregels voor spoorwegen om multimodaliteit publiek te kunnen financieren, moeten het tij doen keren. Verder zijn er nog veel binnenlandse regels en technische barrières die de prestaties nog steeds belemmeren, constateert de Commissie. “Het goederenvervoer per spoor moet serieus worden gestimuleerd door middel van meer capaciteit, versterkte grensoverschrijdende coördinatie en samenwerking tussen spoorbeheerders, een beter algemeen beheer van het spoorwegnet en de uitrol van nieuwe technologieën zoals Digital Automatic Coupling en ATO.”
Bekijk hier het hele ‘Sustainable and Smart Mobility Strategy’ van de Europese Commissie.
Zelf gaat de Commissie een voorstel doen voor de herziening van de voorschriften voor de spoorgoederencorridors en het TEN-T-kernnetwerk. Deze corridors integreren in ‘Europese transportcorridors’, met de nadruk op ‘Quick wins’ zoals treinlengte, laadprofiel en verbeterde operationele regels. Dit naast het invullen van de belangrijkste ontbrekende schakels en de aanpassing van het kernnetwerk zodat het volledig geschikt is voor goederenverkeer. Verder wil de Commissie de regels voor het toewijzen van spoorwegcapaciteit verbeteren om flexibele treinpaden mogelijk te maken.
